مقدمه
امروزه بسیاری از کارکنان و فروشندگان حوزه الکترونیکی به ویژه لپ تاپ اطلاعات غلط در مورد استفاده صحیح و مراقبت از باتری های قابل شارژ لپ تاپ را ارائه می دهند. هر چند این اطلاعات در اصل به منظور حفظ سلامت باتری لپ تاپ و افزایش عمر و کارایی آن است اما در اثر پیشنهادات اشتباه نه تنها از باتری حفاظت نکرده بلکه در مواردی نیز ممکن است باعث کاهش عمر باتری نیز گردد. برای مثال می توان گفت بسیاری از مردم حین استفاده از لپ تاپ شخصی خود آن را به برق شهری وصل می کنند که در نتیجه آن باعث به وجود آمدن مشکلات اساسی از جمله خرابی باتری و حتی آسیب رسیدن به خود سیستم نیز می شود.با توجه به این موضوع که باتری های لپ تاپ ها با وظیفه ی سنگینی که دارند نسبت به سایر وسایل الکتریکی به ویژه گوشی های هوشمند زودتر از کار می افتند و همچنین با توجه به اهمیت موضوع و نقش و کارایی غیر قابل انکار باتری در سیستم لپ تاپ به بررسی و پیشنهاد چند نکته برای افزایش طول عمر و کارایی لپ تاپ می پردازیم.
کاهش نور صفحه نمایش
روشنایی و صفحه نمایش یک دستگاه، بزرگترین عامل تخلیه باتری بر روی دستگاه های الکترونیکی قابل حمل (مانند : گوشی هوشمند تبلت و…) و به ویژه لپ تاپ می باشد به طوری که امروزه اکثر لپ تاپ ها هنوز هم عمر باتری حتي يك روزه را هم ندارند. ما می توانیم با هدف افزایش طول عمر باتری، افزایش زمان بازدهی، کاهش فشار وارده بر باتری لپ تاب صفحه نمایش را تنظیم کنیم. همچنین باید توجه کنیم روشنایی صفحه را علاوه بر هدف حفظ باتری باید مناسب با کاری که انجام می دهیم انتخاب کنیم.نه صرفا برای هر کاری حداقل روشنایی را داشته باشیم. برای تنظیم روشنایی لپ تاب با توجه به نیاز خود و با در نظر گرفتن عمر باتری می توانیم کار های زیر را انجام بدیم:
-استفاده از عملکرد كليد (FN)
به طور کلی روشنایی صفحه نمایش هر لپ تاپ معمولی با کلید FN تنظیم می شود.
– استفاده از Windows Mobility Center
– فشار دادن کلیدهای
Windows + X در ویندوز 7 و باز کردن آن و در ویندوز 8، می توان آن را از طريق کنترل پنل، راه اندازی و با باز کردن منوي (power user menu instead)
هم چنین باید توجه داشت که چون اکثر مردم موقع استفاده از لپ تاپ برای راحتی در دید نور آن را در حداکثر حالت ممکن قرار می دهند باتری آن ها به طور چشمگیری زودتر از کار می افتاد پس از توضیحات کلی به صورت جمع بندی و چکیده می توان گفت هر چه روشنایی صفحه نمایش کمتر طول عمر باتری بیشتر.
تنظيم قابليت خاموش شدن صفحه نمايش بصورت خوكار
اکثرا برای همه پیش آمده که موقع استفاده از لپ تاپ آن را براي چندين دقيقه از خود دور کرده و به استراحت یا انجام کار دیگری پرداخته اند حتی ممکن است به طور کلی روشن بودن لپ تاپ را فراموش کرده باشند،اما در این وضعیت قطعا صفحه نمايش روشن بوده و باعث مصرف باتري می شود. برای جلوگیری از بوجود آمدن چنین شرایطی و استفاده بیهوده از باتری و مصرف برق می توان لپ تاب خود را تنظیم کرد تا اگر هیچ گونه حرکت (ماوس و کیبورد) یا هیچگونه استفاده دیگری (پخش ویدیو…) صورت نگیرد سیستم پس از مدت دلخواه و از پیش تعیین شده صفحه نمایش خود را به طور خودکار خاموش کند.
برای اینکار مراحل زیر را به ترتیب انجام میدهیم:
– ابتداcontorol panal را باز می کنیم
– سپس به بخش power options می رویم
– پس از آن به plan setting edit را باز می کنیم
– به بخش turn of the display رفته و مدت زمان دلخواه را تعیین میکنیم.
غیر فعال کردن دستگاه های سخت افزاری
هر لپ تاپی اصولا دارای ویژگی های مختلف اعم از بلوتوث، رادیو، مادون قرمز، وای فای و… می باشد که هر لپ تاپی با توجه به سیستم عامل و کارایی و ویژگی هایی که دارد، چندین مورد از این تجهیزات را دارد.همه ی تجهیزات نام برده شده که بر روی لپ تاپ نصب شده اند حتی اگر مورد استفاده هم قرار نگیرند و صرفا در حالت روشن و آماده باش باشند، از باتری دستگاه استفاده می کنند. برای رهایی از استفاده بیهوده از باتری می توان تجهیزات اضافی (بلوتوث و …) را غیرفعال کرد و تنها در صورت نیاز آن رافعال کرده و سپس پس از اتمام کار دوباره غیر فعال کرد.پیش تر گفتیم هر لپ تاپی بسته به قیمت و کاربردی که دارد دارای تجهیزات و ویژگی های خاص از جمله رادیو، مادون قرمز و… هستند. اما همه لپ تاپ ها از ویژگی بلوتوث و Wi-Fi برخوردارند به خاطر همین تنها به چگونگی غیر فعال کردن این دو ویژگی می پردازیم:
برای غیرفعال کردن بلوتوث می توان از کلید FN استفاده کرد. همچنین هنگامی که به wifi دسترسی نداریم یا سوار هواپیما شده ایم می توانیم از سمت راست و پایین صفحه نمایش اقدام به خاموش کردن آن کنیم. همچنین استفاده از لپ تاپ در حالت پرواز که باعث غیرفعال شدن برخی از تجهیزات لپ تا از جمله wifi می شود توصیه شده است.
تغییر Power settings
هر لپ تاپ ای در قسمت تنظیمات خود و بخش مربوط به باتری و power دارای یک بخش با عنوان power settingدارد که از سه حالت power saver و balanceو high performance تشکیل شده است. هنگام خرید لپ تاپ یا نصب ویندوز بهتر است این حالت را حتما چک کرد چرا که گاهی اوقات لپ تاپ ها بطور پیش فرض ممکن است بر روی حالت Balanced و حالت High performance قرار گرفته باشد که در این دو حالت به نسبت میزان برق و قدرت بیشتری از باتری استفاده خواهد شد در نتیجه باعث کاهش عمر باتری لپ تاپ خواهد بود. برای جلوگیری از بوجود آمدن همچین شرایطی بایستی لپ تاپ را در حالت power saver تنظیم کنیم. برای این کار مراحل زیر را انجام میدهیم:
- بر روی لینک The Change plan settings کلیک کنید.
- Change advanced power settings را انتخاب کنید.
- حالت power sever را انتخاب کنید.
استفاده از Power Troubleshooter ويندوز
اگر از ویندوز 7 یا 8 بر روی سیستم خود استفاده میکنید می توانید از سیستم عیب یابی قدرت استفاده کنید که کار آن بررسی سیستم و تشخیص مشکل تخلیه باتری ، مشکل را و تعمیر آن مشکل است. برای استفاده از این ابزار، وارد پنجره Troubleshooting در کنترل پنل شده و انجام جستجو براي عیب یابی و حل مشكل سيستم را انجام دهيد. حال بر روی Troubleshooting کلیک کرده و وارد شدن به پنجره زیر و از این قسمت با کلیک بر روی View all و در لیستی که ارائه شد به قسمت Power بروید. حالا ویندوز به مشکلات پاوری دستگاهتون نگاه و بررسی و به طور خودکار آنها را تعمیر میکند.
استفاده نکردن از screensaver يا محافظ صفحه نمايش
گاهی کاربران برای زیبایی یا هر دلیل دیگری از محافظ صفحه نمايش استفاده مي كنيد باید توجه کرد که هنگامی که از این صفحه نمایش استفاده می شود انرژی هدر رفته و باتری کار میکند بخاطر همین بهتر است صفحه نمایش خاموش باشد تا از هدر رفتن الکی انرژی جلوگیری شود.
اجرای برنامه های کمترموقع Startup ويندوز در پس زمینه
بعضي ازبرنامه های لپ تاپ موقع بالا آمدن سیستم لازم نیست ولي براي غير فعال كردن آنها حذف آنها راه حل نيست و جلوگیری از اجراي آنها به طور خودکار با بوت شدن لپ تاپ عملی می شود. برای این کار ابتدا بايد به قسمت System configuration مراجعه کرد. اين عمل به روش زير انجام می شود:
از منوي Start گزينه Run و دستور Msconfig رو انتخاب کرده تا پنجره مربوطه باز شود. حال بایستی به تب statup رفته و برنامه هايي كه موقع شروع ويندوز بارگذاري ميشوند را به اسم و نام برنامه پشتيباني كننده و مسير نصب و مسير رجيستري آن را نشان داده و فعال بودن يا نبودنشان را با علامت تيك به شما نشان داده است. فقط باید مواظب بود تا برنامه هايي كه مربوط به خود ويندوز و در شاخه c:\windows\system32 مي باشد را غير فعال نكند. بعد از انتخاب برنامه ها پيغامي مربوط به خارج شدن با restart و بدون آن ظاهر ميشود كه شما بهتر است دستگاه رو دوباره راه اندازي كنيد.
کاهش استفاده از پردازنده
اگر هنگام کار با لپ تاپ از برنامه های سنگین مانند بازی های یارانه ای یا 3dmax یا سایر برنامه های گرافیکی استفاده شود CPU خود را درانجام بسیاری از کار كه همه بصورت زمان انجام ميشود درگیر می کند،و به همین خاطر cpu قدرت و انرژي بیشتری استفاده ميكند و نتيجتا باتری دستگاه را سریع تر تخلیه می کند. برای حل این مشکل بايد برنامه هایی که در آن واحد با هم در حال اجرا هستند را تا حدالامکان کم کرد همچنین می توانیم برنامه های بسیار سبک وزن که بسیار آسان از منابع سیستم استفاده مي كنند را نصب و اجرا كنيد و برنامه هاي قبلي را حتي المقدور پاك كنيد مثلا براي موزيك گوش دادن از 10تا پلير استفاده نکرد و يا از پلير هايي كه از كيفيت مناسبي برخوردار نيستند و در ران شدن ويندوز بالا ميایند و مدام اپدیت می شوند استفاده نکرد.
اجتناب از خارج شدن برنامه ها از رم
اگر رم لپ تاپ پر شده باشد و احتياج به انتقال اطلاعات به هارد و استفاده از رم مجازي رو داشته باشیم و يا بخواهیم از هارد درايو هاي خارجي براي اين كار استفاده ميكنيد باید بدانیم که همه ی این جریان ها باعث تخلیه انرژي باتري می شود. برای حل کردن این قضيه می توان برنامه هاي اظافه اي كه از مقدار رم سيستم لپ تاپ بهره زيادي ميبرند و در پشت سيستم فعاليت كرده و به چشم نمي آيند را ببندیم.
برای اینکار باید از طريق بازكردن Task manager و رفتن به تب processes وحالا Mem usage را سورت كرده و مقدار استفاده برنامه ها از رم و خود آنها را ببينيد و با كليك راست كردن به آنها و زدن گزينه End process به كار آنها خاتمه دهیم. حال در اين پنجره شما می توانید اطلاعات بیشتری در مورد CPU و استفاده از RAM خود را پیدا کنید.
استفاده از قابلیت Hibernate بجاي Sleep
وقتي از لپ تاپ مدتی استفاده نشود، لپ تاپ به اصطلاح بخواب ميرود و به همین خاطر مقداري كمي انرژي براي منبع تغذيه و مقدار كمي براي رَم دستگاه صرف می شود تا اينكه سيستم وقتي از خواب بيدار شد براي ادامه كار سيستم در كمتر از چند ثانيه لود و بارگذاري شود.اما وقتي سيستم لپ تاپ را روی حالت Hibernate يا به اصطلاح به خواب زمستاني ميبريد دارای چند مزيت می باشد،از جمله مزیت های آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اول اينكه منبع تغذيه Power لپ تاپ خاموش شده و در نتیجه ديسكت ها و هارد درايو ها و تمام قطعات سیستم دیر هیچ انرژي مصرف نخواهند کرد مثل اینکه لپ تاپ خاموش شده است. اين بهترين صرفه جويي براي باتري شماست.
اما تفاوت حالتsleep با حالت Hibernate در چیست؟ فرق بین این دو حالت در آن است که وقتي لپ تاپ را د حالت Hibernate قرار می دهیم لحظه خاموش شدن اطلاعات رم در قسمتي از هارد كه قبلا به اين عمليات اختصاص داده شده كپي شده و موقع بالا امدن دوباره رَم از آن محل از حافظه اطلاعاتش رو باز يابي می کند و انگار سيستم به خواب رفته بوده وموقع بالا اومدن تمام برنامه ها و اطلاعاتي كه هنگام Hibernate كردن در حال اجرا بوده اند رو همانطور بر روی صفحه نمایش نشان می دهد. پس با توجه به توضیحات ارائه شده موقعي كه می خواهیم براي مدتي نامعلوم با لپ تاپ کار نکنیم خيلي خيلي بهتره است كه آن را روی حالت Hibernate بگذاریم.
باید توجه کنیم که اگر چه همه ی این نکات را رعایت کنیم و از باتری محافظت کنیم اما به هرحال پس از گذشت مدتی و طی شدن عمر مفید، باتری دیگر توانایی های لازم را ندارد و حتما باید باتری جدیدی جایگزین شود. به طور جمع بندی می توان گفت هر باتری طول عمر مشخصی دارد و دیر یا زود از کار خواهد افتاد و بایستی تعویض شود اما با رعایت نکات ذکر شده در بالا می توان طول عمر آن را افزایش داد.